Anachrony – gdy nie wielkość się liczy Ten tekst przeczytasz w 5 minut

Anachrony to, jak na razie, największe gabarytowo pudełko na mojej półeczce. Jest naprawdę potężne, choć nie przesadnie ciężkie, ma ascetyczną, ale przyjemną dla oka okładkę, przyciąga też egzotycznym tytułem i – dla fanów – klimatem s-f oraz mechaniką worker placement. Otwierając po raz pierwszy to wielgachne cudo można się, jednym słowem, zachłysnąć. Tylko, co dalej?

Dalej oczywiście przychodzi kolej na pierwsze rozgrywki poprzedzone lekturą instrukcji. Byłabym niesprawiedliwa, gdybym podzieliła pewne głosy niezadowolenia, które pojawiały się tu i ówdzie w sieci o nazbyt ogólnym potraktowaniu pewnych reguł. (Chyba, że to jakaś wcześniejsza wersja?) Dla mnie instrukcja jest napisana bardzo dobrze, przejrzyście, konkretnie i niezbyt rozwlekle. Zasady łatwo ogarnąć już po pierwszej lekturze, a następnie prosto znaleźć interesujący akapit, jeśli najdzie taka potrzeba. Nie znalazłam też niedomówień. Same zasady nie są też zbyt skomplikowane. Rozmiar instrukcji jest w tym względzie trochę mylący, gdyż gro jej objętości zajmują opisy budynków, projektów, liderów itp., czyli rzeczy, które czytamy na bieżąco w trakcie gry. Ponadto, znajdziemy w niej różne warianty gry, po które sięgniemy raczej na pewno dopiero po rozegraniu choć jednej rozpoznawczej partii w trybie standardowym. Nie bój więc żaby – zasady są naprawdę przyswajalne :)

Tym bardziej, że gra mechanicznie jest bardzo prosta. Całość można streścić w kilku założeniach:

– jest to worker placement, w którym swoich pracowników wysyłamy do pracy albo na swoja planszetkę (baza kosmiczna), albo na powierzchnię planety (wtedy wymagają oni dodatkowych skafandrów);

– większość działań w grze koncentruje się na zbieraniu surowców, za które pozyskujemy punktowane budynki, superprojekty i (w wersji rozszerzonej) eksperymenty; pierwsze dwa rodzaje płytek dostarczają nam też dodatkowych pól akcji lub zdolności;

– fabularną osią gry jest podróżowanie w czasie po linii ułożonej z płytek rund, dzięki czemu mamy okazję kupować wymienione w poprzednim punkcie elementy dostępne w „różnym czasie”, a także brać i oddawać różne zasoby z przyszłości / przeszłości;

– w pewnym momencie gry następuje uderzenie asteroidy i pewne zasady ulegają zmianie oraz nieuchronnie zbliża się koniec gry;

– w trybie rozszerzonym (tzw. Doomsday) uderzenie nie jest wydarzeniem stałym, przesuwa się w czasie, a może nawet w ogóle nie nastąpić (frakcje graczy mogą dążyć do różnych celów w tym względzie).

WRAŻENIA

W Cotygodniku sprzed 2 tygodni wylałam swoje żale spowodowane niemałym rozczarowaniem, jakim uraczyło mnie Anachrony. Po tak wielkim pudle i współczynniku ciężkości 3,84 / 5 (skala BGG) spodziewałam się naprawdę innej gry. Tymczasem jest to prosty worker placement pozbawiony w zasadzie jakichkolwiek strategii. W grze chodzi o jedno – o zdobywanie surowców i kupowanie dzięki nim płytek bądź kart. Pomimo zróżnicowania pomiędzy graczami planszetek frakcji, warunków ewakuacji (dodatkowa akcja możliwa do wykonania po uderzeniu asteroidy i generująca potencjalnie sporo punktów, jeśli się do niej dobrze przygotować) oraz zdolności liderów, zabrakło poczucia obierania konkretnego kierunku rozwoju. I tak zawsze musimy „iść w surowce”, bo tylko za nie cokolwiek kupimy i zdobędziemy punkty. Surowce nie są też między sobą nijak zróżnicowane oprócz tego, że mają różne kolory i wychodzą losowo na planszę podczas przygotowania do każdej rundy. Po rozgrywce brakuje jakże motywujących refleksji pokroju „Następnym razem skoncentruje się na…” albo „Jutro spróbuję pójść w …” – bo zwyczajnie liczą się tylko surowce. I co z tego, że w pudle znajdziemy milion różnych superprojektów, budynków i eksperymentów, skoro one też niczego nie determinują? Szczególnie przerysowane są eksperymenty z rozszerzenia Doomsday. Same w sobie dają tylko znikomą liczbę punktów, ale ich zakup daje graczowi każdorazowo możliwość przesunięcia znacznika na torze zagłady w kierunku zgodnym z oczekiwaniami jego frakcji (jedne frakcje dążą do przyspieszonego uderzenia, inne do ocalenia planety i uniknięcia BUM). O tym jednak, czy uderzenie nastąpi szybciej czy później decyduje nie tylko położenia znacznika na torze, ale dodatkowo rzut kośćmi. W rezultacie zdarza się, że wynik rzutu i tak przesądza o sytuacji odwrotnej do tej, która na pierwszy rzut oka jest bardziej prawdopodobna na torze. Wpływ graczy byłby o wiele większy, tylko w przypadku, gdy jedna z opcji (uderzenie bądź ocalenie) uzyskała w trakcie gry znaczącą przewagę. Druga sprawa, teoretycznie frakcje, które dążą do uderzenia, powinny solidnie przygotować się do akcji Ewakuacji (aby zdobyć dużo punktów), a frakcje dążące do ocalenia, robić wszystko, aby realizację Ewakuacji uniemożliwić. Ale jakoś nigdy nam się to nie zdarzyło, zdobycze punktowe za popychanie znaczników na torze zagłady są małe i do Ewakuacji przygotowuje się po trochu i w miarę możliwości każdy. W konsekwencji gracze inwestują środki i akcje w bardziej ich zdaniem potrzebne działania, więc fakt, czy uderzenie nastąpi, czy nie jest ostatecznie mało emocjonujący.

Gra prezentuje się świetnie, ale stanowi jednak przerost formy nad treścią, nawet po dodaniu wszystkich możliwych modułów: draftu zasobów początkowych, pól bonusowych na płytkach czasu, zróżnicowanych stron B planszetek, jawnych superprojektów ( na wszystkie rundy do przodu, a nie tylko na kolejną), no i trybu Doomsday. Podczas przygotowania rozgrywki (dość długiego) losuje się wiele elementów, ale trudno tu mówić o zwiększonej regrywalności, gdy zawsze i tak robimy to samo – zbieramy surowce. Równie dobrze, wszystko mogłoby być ułożone zawsze tak samo.

Są też w grze obecne trzy elementy, które w moim odczuciu zostały przyszyte na siłę i dyndają luzem na tle dość zwartej całości. Po pierwsze, sprowadzanie z przyszłości zasobów, które następnie należałoby oddać, aby zdobyć punkty. Żeby graczy zachęcić do tego manewru (jakby nie było „wlał/wylał”), pomachano marchewką w postaci dodatkowego toru punktowego, po którym wędrujemy po każdorazowym oddaniu pożyczonego zasobu, a także karami punktowymi, gdy tego nie uczynimy. I to karami zarówno w trakcie gry, jak i na jej końcu. Jedyna ciekawa rzecz związana z tym oderwanym od wszystkiego innego elementem jest związana z polami bonusowymi, na które kładziemy żetony „pożyczki”, ale jest to jeden z modułów dodatkowych, a nie standardowa zasada. Po drugie, cele końcowe. Pięć kryteriów, za które najlepszy gracz w każdym otrzyma 3 pkt. Dotyczą one wielu aspektów, do których jednak trudno się przygotować lub specjalnie nastawiać. Większość (wszystkie?) celów to rywalizacja o to, kto będzie mieć czegoś najwięcej. A że trudno mieć wszystkiego najwięcej, to zwycięstwo w poszczególnych kategoriach rozkłada się pomiędzy graczy i ostatecznie cele okazują się sprawą dość przypadkową. Po trzecie, tzw. przełomowe odkrycia. I to jest dopiero koszmarek! Żetony, które otrzymujemy z rzutu kością, a które są niezbędne do zdobywania superprojektów (= punkty, dodatkowe zdolności). Albo się wykula co trzeba, albo nie. Jeśli mamy pecha lub goni nas czas (nie chcemy czekać na szczęśliwy kul), możemy zapłacić dwa prawie dowolne żetony (zamiast jednego konkretnego). Ale z drugiej strony, te żetony przynoszą punkty na koniec gry, więc ktoś kto rzuca jednak szczęśliwiej, zużyje ich mniej i zdobędzie więcej punktów. Pomijam już tu zupełnie fakt, że koszty superprojektów wydają się zawyżone w stosunku do tego, co oferują.

Po pierwszym szoku związanym z bolesnym zderzeniem oczekiwań z rzeczywistością przyszedł czas na refleksję. Poniekąd wywołaną presją rodzinną, gdyż tylko ja chlipałam nad planszą. Pozostałym współgraczom gra się spodobała, więc musiałam w nią grać dalej. Musiałam i chciałam. Bo żal takiego pudła i morza tektury. Obniżyłam więc poprzeczkę, przestałam szukać strategii i ukrytych dylematów, zaczęłam się bawić moją ulubioną w końcu mechaniką worker placement. I nie jest źle. Jeśli nie nastawiać się na nie-wiadomo-jakie-wrażenia, to można przyjemnie spędzić czas nad dobrze wykonaną i klimatyczną grą S-F. Dla graczy nieszukających nie-wiadomo-jakich-wyzwań Anachrony powinno być miłym, choć przydługim, doświadczeniem jednej strategii.

PODSUMOWANIE:

+ wykonanie

+ dwutorowa mechanika worker placement

+ wymaga pewnej optymalizacji

-w grze istnieje jedna strategia

-i kilka mechanizmów przyczepionych na siłę

-wypruta z emocji

-brak zróżnicowania rozwoju

-niewspółmierność wielkości formy i małości treści

 

Złożoność gry (6/10):

Oprawa wizualna (7/10):

Ogólna ocena (5.5/10):

Co znaczy ta ocena według Games Fanatic?
Ot, nie mogę powiedzieć, że gra jest zła, ale też nie znajduje w niej niczego takiego, co skłoniłoby mnie, żeby ją polecać, czyli totalny przeciętniak. Sporo istotnych wad wpływających na grywalność. Odczuwalne zalety powodują jednak, że osoby będące fanami gatunku – mogą znaleźć w niej coś dla siebie.

Przydatne linki: